Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟΝ ΙΣΛΑΜΙΣΜΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ

Μετεφρασμένο άρθρο απο την μεταφράστρια Βασιλική Μπούντρη

Μιμούμενος Μπαράκ Ομπάμα και Σαάντ Χαρίρι, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, παρουσιαζόμενος ως «Ηγέτης των Μουσουλμάνων", έβγαλε το σακάκι του, ξεκούμπωσε τα μανικετόκουμπά του και εξέθεσε γυμνά τα χέρια του. Κατά τη διάρκεια της Τέταρτης Τακτικής Συνέλευσης του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), απαρίθμησε, όπως ο ίδιος ξέρει πολύ καλά να κάνει, τα ονόματα των χωρών και των πόλεων όλης της τούρκικης επικράτειας και του ισλαμικού κόσμου, με τη βοήθεια του αφοσιωμένου φίλου του Χάλεντ Μεσάαλ, ηγέτη της Χαμάς.

Ένα αλεξίσφαιρο γιλέκο δώδεκα χιλιάδων δολαρίων, παρόμοιο με εκείνα που φοράει συνήθως ο Ομπάμα, διαφοροποίησε τον Τούρκο πρωθυπουργό από τον Σαάντ Χαρίρι.

Αφού συγκίνησε τους ακροατές του απαγγέλλοντας στίχους του Τούρκου ποιητή Sezai Karakoch, ο Ερντογάν απηύθυνε χαιρετισμούς σε Λευκωσία, Μακεδονία, Σεράγεβο, Κάιρο, Καύκασο, Ραμάλα, Ναμπλούς, Ιερουσαλήμ, Σουλεϊμανί, Βαγδάτη, Μέκκα και Μεδίνα. Απευθυνόμενος στις πόλεις της Συρίας, Δαμασκό, Αλέπο, Ράκα, Ιντλίμπ κ.α., έστειλε χαιρετισμούς στους αντικαθεστωτικούς αποκαλώντας τους «ήρωες σε έναν πόλεμο για την ανεξαρτησία». Ωστόσο καμία ιρανική πόλη δεν συμπεριλαμβανόταν στην εκτενή λίστα του.

Εντός δυόμισι ωρών, ο Ερντογάν έκανε μία αναδρομή στην τουρκική και οθωμανική ιστορία, μένοντας πιστός στις συνήθειές του, αναπολώντας τον Σουλτάνο Μωάμεθ τον Πορθητή, τον Σελίμ τον Α' και τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή.

Ο πρωθυπουργός καλωσόρισε, ονοματίζοντας έναν-έναν, τους ολιγάριθμους σε σύνολο, ξένους αξιωματούχους καλεσμένους του, συμπεριλαμβανομένου του πρώην Προέδρου του Λίβανου, Αμίνι Γεμαγιέλ. Στη συνέχεια ήρθε η σειρά του Χάλεντ Μεσάαλ να δεχτεί χειροκροτήματα εν απουσία του Παλαιστίνιου Προέδρου, Μαχμούντ Αμπάς. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι πέρα από τον Πρόεδρο του Ιρακινού Κουρδιστάν, Μασούντ Μπαρζανί, η μουσουλμανική παρουσία ήταν συντριπτική αναγόμενη εν τέλει σε «Μουσουλμανική Αδελφότητα», υπό την ηγεσία του Αιγύπτιου Προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι, του Χάλεντ Μεσάαλ και του επί κεφαλής του Ισλαμιστικού Κινήματος Ενάχντα της Τυνησίας, Ρασέντ Γκανούσι τη στιγμή μάλιστα που απουσίαζαν επιφανείς αξιωματούχοι και Σιίτες. Επιπλέον να ληφθεί υπόψη ότι αν και κλήθηκαν να παρευρεθούν, πολλοί Σιίτες, τοπικοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου της περιοχής του Λιβάνου, επέλεξαν να μην συμμετάσχουν. Στην περίπτωση αυτή συγκαταλέγεται και ο Ιρακινός Πρωθυπουργός Νούρι Αλ-Μαλίκι, ο οποίος απέφυγε να έρθει σε αντιπαράθεση με τον Ερντογάν αναφορικά με την παροχή ασύλου στον πρώην Ιρακινό Αντιπρόεδρο και θανατοποινίτη στο Ιρακ, Ταρίκ Αλ-Χασεμί.

Στην ομιλία του, ο Ερντογάν αποκάλεσε στοχευμένα τον Χασεμί «Αντιπρόεδρο της Δημοκρατίας του Ιράκ», κάνοντας μία ιδιαίτερα προκλητική διάκριση με αποδέκτη τον Πρωθυπουργό Μαλίκι. Το Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε υπό το σύνθημα «Στόχος 2023: Μεγάλο Έθνος, Μεγάλη Δύναμη" περιελάμβανε μελοποίηση ποιημάτων του Ασέκ Φεζίλ, όπως εκείνο με τίτλο «Είμαστε σε ένα μακρύ και λεπτό δρόμο". Σε όλη τη διάρκεια ο Ερντογάν κρατούσε την ανάσα του. Βέβαια οι φιλοδοξίες του Ερντογάν δεν σταματούν το 2023, στην επέτειο δηλαδή εκατό χρόνων από την ίδρυση της Δημοκρατίας. Αντιθέτως επιδιώκει να κάνει ένα επιπλέον βήμα, καθιστώντας το έτος 2071 έτος «ορόσημο» και καλεί τον τουρκικό λαό να μείνει ενωμένος κατά τη διαδικασία μετασχηματισμού της χώρας τους από Αυτοκρατορία Σελτζούκων και Οθωμανών σε Δημοκρατικό Κράτος. Το 2071 συμπληρώνονται χίλια χρόνια από τη Μάχη του Μαντζικέρτ, όταν οι Σελτζούκοι υπό τον Αλπ Αρσλάν υπερίσχυσαν έναντι των Βυζαντινών, αιχμαλωτίζοντας τον αυτοκράτορά τους και εδραιώνοντας την κυριαρχία τους στην Ανατολία.

Κάνοντας αναφορά στον Κεμάλ Ατατούρκ, τον πρώτο Πρόεδρο της Τουρκίας, ο Πρωθυπουργός επικεντρώθηκε στους ηγέτες του Τουρκικού Ισλαμικού Κινήματος, από τον Αντνάν Μεντέρες ως τον Τουργκούτ Οζάλ. Παρά τη διαφωνία τους, ο Ερντογάν δεν παρέλειψε να αναφέρει τον Ναμουντίν Ερμπακάν, σε μια προσπάθεια να προσελκύσει τους υποστηρικτές του, γεγονός που καθιστά αδιαμφισβήτητη τη στροφή στο Ισλαμικό Πολιτικό Κίνημα του Νετζμετίν Ερμπακάν. Για πρώτη φορά στα χρονικά οι σύνεδροι άρχισαν να τον επευφημούν φωνάζοντας "Ερντογάν, ο αγωνιστής".

Τόσο η τουρκική αντιπολίτευση, όσο και το Εθνικιστικό Κίνημα απουσίαζαν από τη Συνέλευση εξαιτίας του αποκλεισμού του Μπαρζανί. Επιπλέον, δεν παρευρέθηκε το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) εκφράζοντας με τον τρόπο αυτό την αντίθεσή του για την απαγόρευση σε πολλά έντυπα μέσα ενημέρωσης να καλύψουν την Συνέλευση.

Ο Ερντογάν κάλυψε ένα μεγάλο εύρος θεμάτων χωρίς ωστόσο να προσθέσει κάτι καινούριο. Στα λόγια του δεν υπήρχαν πρωτοβουλίες ή νέα επιχειρήματα ενώ κατηγόρησε τους Τούρκους Κοσμικούς για την καταστροφή του Ισλάμ και την καταπάτηση των ιερών ηθών. Κατήγγειλε το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) ως κύριο υπεύθυνο για όλα τα προηγούμενα στρατιωτικά πραξικοπήματα, τονίζοντας ότι η εποχή αυτή έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Τέλος, στράφηκε κατά του «Εργατικό Κόμματος του Κουρδιστάν », με τον ισχυρισμό ότι οι Κούρδοι δεν θα μπορούσαν σε καμία περίπτωση να είναι οι απόγονοι του Σαλαντίν, του ελευθερωτή της Ιερουσαλήμ.

Πέραν όλων των προσδοκιών, ο Ερντογάν δεν στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα της Συρίας. Επιβεβαίωσε όμως ότι η Τουρκία θα συνεχίσει την υλικοτεχνική υποστήριξη της Αντιπολίτευσης στη Συρία αλλά και την παροχή ασύλου στους πρόσφυγες, περιγράφοντας το καθεστώς του προέδρου Μπασάραλ-Άσαντ ως «ολοκαύτωμα του ίδιου του λαού του». Κάλεσε το Ιράν, τη Ρωσία και την Κίνα να επανεξετάσουν τις θέσεις τους σχετικά με τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στη Συρία.

Ο Ερντογάν δήλωσε ότι η ευθύνη για την άρση της πολιορκίας της Γάζας βαραίνει πλέον το νέο πρόεδρο της Αιγύπτου, Μοχάμεντ Μόρσι, εκφράζοντας ελπίδες ότι αυτό θα αποδώσει καρπούς, χάρη στις προσπάθειες του τελευταίου. Ακόμη, διαβεβαίωσε ότι όσο το Ισραήλ δεν ζητά συγνώμη για το περιστατικό του «Μαβί Μαρμαρά», οι σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας δεν θα αποκατασταθούν ποτέ.

Ο Τούρκος Πρωθυπουργός αντιτάχθηκε στην δυτική ισλαμοφοβία αλλά και στην περιφρόνηση του Ισλάμ στο όνομα της ελευθερίας, σε μια εποχή μάλιστα όπου ο αντισημιτισμός αποτελεί ποινικό αδίκημα. Δήλωσε επίσης ότι θεωρεί απαράδεκτο να απαγορεύεται στις γυναίκες να φορούν το μαντίλα στη Γερμανία και έκλεισε το λόγο του με την παρουσίαση των οικονομικών επιτευγμάτων της κυβέρνησής του.

Αξιοσημείωτο ωστόσο είναι ότι η ομιλία του Ερντογάν δεν προέβλεπε νύξη στο ζήτημα της ευρωπαϊκής ένταξης της χώρας, ως στρατηγικό στόχο. Εξάλλου, εκτός από τον πρώην καγκελάριο της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ, δεν παρευρέθηκαν άλλοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι στη Συνέλευση, τη στιγμή που η παρουσία ιθυνόντων της οθωμανικής και μουσουλμανικής κοινότητας αλλά και αυτής των Σελτζούκων ήταν ισχυρή. Σε αντίθεση με την μουσουλμανική παρουσία η ευρωπαϊκή ήταν απούσα, σε σημείο που ο Ερντογάν αστειευόμενος τόνισε ότι "προσήλθε για να πολιτικοποιήσει κόσμο, φορώντας λευκό χιτώνιο, όπως ακριβώς και ο Σουλτάνος των Σελτζούκων, Αλπ Αρσλάν είχε φορέσει το σάβανό του"!

Το απόγευμα μίλησαν στο Συνέδριο ξένοι προσκεκλημένοι, μεταξύ αυτών ήταν και ο επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς, Χάλεντ Μεσάαλ, ο οποίος υποσχέθηκε πίστη στον Ερντογάν στο έργο του ως ηγέτης όχι μόνο της Τουρκίας αλλά και ολόκληρου του μουσουλμανικού κόσμου. Ευχαρίστησε μάλιστα την Τουρκία για την συμπαράστασή της στο παλαιστινιακό ζήτημα και επιβεβαίωσε την μέχρι τέλους υποστήριξή του στη Αντιπολίτευση της Συρίας ελπίζοντας πως θα ανταποκριθεί στους Τούρκους αδελφούς του στην Ιερουσαλήμ.

Ο Αιγύπτιος πρόεδρος, Μοχάμεντ Μόρσι, υποστήριξε για άλλη μια φορά τη Συρία και τον παλαιστινιακό λαό, επισημαίνοντας τα κοινά συμφέροντα μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας.

Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Ερντογάν επανεξελέγη στην προεδρία του κόμματος και διόρισε στην κεντρική επιτροπή είκοσι ένα νέα μέλη συμπεριλαμβανομένων των Νεεμάν Κορτολμσί, Σουλεϊμάν Σουγίλο, Ιαν Ούτμαν κ.α.. Αντιθέτως, αποκλείστηκαν κάποια ιδρυτικά μέλη του κόμματος, όπως ο δημοσιογράφος Μπουχιρλίρ Αϊσά, ο Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Εγκεμέν Μπαγίς, Κουρσάντ Τουζμέν και ο Υπουργός Εσωτερικών Ιντρίς Ναΐμ Σαχίν.

Σύμφωνα με το νόμο, αυτή προβλέπεται να είναι η τελευταία θητεία για τον Ερντογάν τόσο ως Πρόεδρος του κόμματος όσο και ως Πρωθυπουργός, δεδομένου ότι απαγορεύεται η επανεκλογή για περισσότερες από τρεις συνεχόμενες θητείες. Στην πραγματικότητα βέβαια οι μεταρρυθμίσεις είναι εφικτές. Ως εκ τούτου, ο Ερντογάν θα εκλεγεί πρόεδρος το 2014 και θα παραμείνει σε αυτή τη θέση για πέντε χρόνια. Μετά το πέρας της πενταετίας θα ανανεώσει τη θητεία του για έναν ακόμη γύρο, έτσι ώστε να γιορτάσει ως πρόεδρος την επέτειο των εκατό χρόνων από την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας. Αυτά είναι στην ουσία τα σχέδια του Ερντογάν και είναι αδιάφορο ποιος θα τον αντικαταστήσει σε οποιοδήποτε από τα αξιώματά του από τη στιγμή που ο ίδιος παραμένει στο πολιτικό σκηνικό. Η επιρροή που ασκεί δεν είναι τόσο ζήτημα προεδρικής ή πρωθυπουργικής εξουσίας όσο γεγονός επιτυχίας στην αποδοχή του ως "ολοκληρωτικός ηγέτης" κόμματος, όπως ακριβώς συνέβη κατά το παρελθόν με τον Ατατούρκ και τον Ισμέτ Ινονού.
Πηγή στα Αγγλικά